Η Ελλάδα, για μία τριακονταετία, βασιζόταν για την ασφάλεια του πολίτη σε περιπτώσεις φωτιάς επί κτιρίων στο Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) 71/1988 καθώς και σε μία σειρά από Πυροσβεστικές Διατάξεις (Πυρ.Διατ.) οι οποίες είτε συμπλήρωναν είτε επέκτειναν τη νομοθεσία, η οποία είχε αρχίσει να δείχνει την αδυναμία της να συμβαδίσει με τις σύγχρονες εξελίξεις. Ένα επιπλέον πρόβλημα του προηγούμενου κανονισμού, πέρα από την παλαιότητά του, ήταν και η πολυπλοκότητά του καθώς και το βάρος που έπεφτε στο Πυροσβεστικό Σώμα. Με το Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) 41 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 80/Α/7-5-2018, η Ελλάδα υιοθέτησε τον καινούριο, ο οποίος αντικατέστησε το Π.Δ. 71/1988.

Η θέσπιση του καινούργιου Κανονισμού ήταν αποτέλεσμα μίας ζύμωσης τεσσάρων ετών και αποτελεί μία προσπάθεια υιοθέτησης σύγχρονων προτύπων ενεργητικής και παθητικής πυροπροστασίας, εναρμονισμένα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα καθώς και ενοποίησης του κανονισμού σε ένα, ενιαίο πλαίσιο.
Σύμφωνα με στοιχεία του Πυροσβεστικού Σώματος, το 2018 καταγράφηκαν 3512 φωτιές σε οικίες, στις οποίες υπήρχαν 26 νεκροί και 25 τραυματίες, ενώ ως πρωταρχική αιτία απώλειας ζωής παγκοσμίως αναφέρεται η εισπνοή καπνού.

Επιπλέον, στην χώρα μας ξεκίνησε να εφαρμόζεται από τις 1/1/2019 το σχέδιο nZEBs, που προβλέπει ότι όλα τα νέα κτίρια που στεγάζουν δημόσιες υπηρεσίες και από τις 1/1/2021 όλα τα νέα κτίρια γενικά θα είναι μηδενικών εκπομπών. Αυτές οι εξελίξεις τις προλαμβάνει ο νέος Κανονισμός, υιοθετώντας τον όρο “αντίδραση στη φωτιά” και εναρμονίζεται με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ουσιαστικά, με την προσθήκη αυτή, ο νέος Κανονισμός ρυθμίζει τη χρήση μονωτικών υλικών, η οποία με την πάροδο του χρόνου θα γίνεται όλο και σημαντικότερη στη χώρα μας, ενώ στοχεύει στον περιορισμό την μεγάλης έκκλησης καπνού κατά τη διάρκεια φωτιάς, φαινόμενο το οποίο εντάθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης λόγω της χρήσης φτηνών υλικών μόνωσης (πλαστικά) και καλωδιώσεων.

Ένα ακόμα βήμα του Κανονισμού προς τη σωστή κατεύθυνση είναι η υιοθέτηση αυστηρότερων κανονισμών σχετικά με την εφαρμογή ενεργητικής πυροπροστασίας.Συγκεκριμένα, πλέον στα κτίρια κατοικιών επιβάλλεται η τοποθέτηση ενός φορητού πυροσβεστήρα ανά όροφο, ενώ σε κτίρια άνω των 3 ορόφων επιβάλλεται η τοποθέτηση αυτόματου συστήματος πυρανίχνευσης. Η αυστηροποίηση αυτή του Κανονισμού, σε συνδυασμό με την χρήση υλικών με καλύτερες προδιαγραφές αντίδρασης στη φωτιά επιφέρει εγκαιρότερη ειδοποίηση του πληθυσμού του κτιρίου, καθώς και μικρότερη έκκληση καπνού. Η ξεκαθάριση των οδεύσεων διαφυγής καθώς και του ορισμού του θεωρητικού πληθυσμού στο κτίριο βοηθάει στην καλύτερη οργάνωση του σχεδίου εκκένωσης του κτιρίου. Στα έτη 2009-2018 έγινε φανερή η ανάγκη υλοποίησης ενεργητικής πυροπροστασίας στις κατοικίες, λόγω της ραγδαίας αύξησης της χρήσης φωτιάς ως κύριο μέσο θέρμανσης και μαγειρέματος.

Ο Κανονισμός υιοθετεί επίσης και την ανάγκη τοπικού συστήματος κατάσβεσης σε επικίνδυνους χώρους κατηγορίας Β, καλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο ένα κενό ασφαλείας που υπήρχε σε ευαίσθητες κτιριακές εγκαταστάσεις όπως νοσοκομεία και σχολεία. Ο νέος Κανονισμός δίνει έμφαση επίσης και στα ζητήματα πρόληψης καθώς και εκπαίδευσης του πληθυσμού, γεγονός απαραίτητο, μιας και η κυριότερη αιτία φωτιάς σε κτίρια είναι η ανθρώπινη αμέλεια.

Ο Κανονισμός εναρμονίζεται πλέον με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, ακολουθώντας τις προδιαγραφές του ΕΛΟΤ, και αφαιρώντας τους συγκεκριμένους ορισμούς του προηγούμενου κανονισμού, που τον καθιστούσαν εξαιρετικά δυσκίνητο και ανίκανο να ακολουθήσει τις νέες προδιαγραφές καθώς και τις νέες τάσεις. Η χρήση ευρωπαϊκών προτύπων καλύπτει επίσης μία πάγια υποχρέωση της Ελλάδας ενώ επιτρέπει την καλύτερη διαρρύθμιση της αγοράς, τόσο για τις ελληνικές όσο και για τις ξένες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Επιπλέον, ο νέος Κανονισμός ακολουθεί την ταξινόμηση του Κτιριοδομικού Κανονισμού, γεγονός που απλοποιεί την αδειοδότηση και την εφαρμογή του.

Σε γενικές γραμμές, ο νέος Κανονισμός Πυροπροστασίας Κτιρίων επιτρέπει στην Ελλάδα να αποκτήσει ένα σύγχρονο κανονισμό, ενοποιημένο, ο οποίος κοιτάει προς το μέλλον. Με την αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, καθώς και με την εμφάνιση ολοένα και περισσότερων ξένων επενδυτών και του σχεδίου nZEB, θα εμφανίζονται ολοένα και περισσότερα κτίρια που υλοποιούν καινοτόμες κατασκευαστικές τεχνικές, με υλικά καινούρια και αδοκίμαστα στην, παραδοσιακά συντηρητική, Ελληνική οικοδομική κοινότητα. Η πρόκληση για τον νέο Κώδικα είναι να μπορεί να προλαβαίνει τις εξελίξεις σε τεχνολογία υλικών και σχεδίων, ενώ σταδιακά θα πρέπει να αρχίσει να λαμβάνει υπόψη του τη ραγδαία ανάπτυξη των ασύρματων δικτύων και του internet of Things, μιας και έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται ΙοΤ λύσεις για τον περιορισμό των δασικών πυρκαγιών, εξέλιξη που θα εμφανιστεί και στους σύγχρονους πίνακες πυρανίχνευσης που θα αρχίσουν να εμφανίζονται στο εγγύς μέλλον.